แผนการสอน

สาระสำคัญ
เมฆ เป็นน้ำในบรรยากาศที่อยู่ในสถานะก๊าซ (ไอน้ำ) ไอน้ำในบรรยากาศ มีลักษณะคล้ายก๊าซชนิดอื่นๆ ที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า การที่เรามองเห็นเมฆชนิดใดขึ้นอยู่กับสภาพอากาศขณะนั้น เมฆบางชนิดเกิดขึ้นเมื่ออากาศดีเท่านั้น บางชนิดจะพาฝนมาด้วย ชนิดของเมฆสามารถบอกถึงระดับความสูงต่างๆกันได้

จุดประสงค์การเรียนรู้ (ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง) เมื่อจบบทเรียนแล้ว ผู้เรียนสามารถ
1. อธิบายการเกิดเมฆได้
2. ระบุระดับของเมฆได้
3. บอกลักษณะของเมฆแต่ละชนิดได้
4. สร้างโมเดลการเกิดเมฆและโมเดลของเมฆในแต่ละระดับได้
5. สรุปผลที่กระทบจากเมฆแต่ละชนิดได้

สาระและมาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ว 6.1 เข้าใจกระบวนการต่างๆที่เกิดขึ้นบนผิวโลกและภายในโลก ความสัมพันธ์ของกระบวนการต่างๆ ที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ ภูมิประเทศ และสัณฐานของโลก การเกิดเมฆ ชนิดของเมฆ การเกิดหมอก น้ำค้าง ฝน และลูกเห็บ รวมทั้งผลของปรากฏการณ์เหล่านั้น

เนื้อหา (สาระการเรียนรู้)
1. ชนิดของเมฆ
- เมฆก้อน
- เมฆแผ่น
2. ความสูงของเมฆ
- เมฆระดับสูง
- เมฆระดับกลาง
- เมฆระดับต่ำ
3. การเกิดเมฆ

ชิ้นงานและกระบวนการชิ้นงาน
1. โมเดลเมฆแต่ละระดับ
2. โมเดลการเกิดเมฆ
3. แบบบันทึกการสำรวจเมฆชนิดต่างๆ
กระบวนการ
1. การสร้างโมเดลชนิดของเมฆตามระดับความสูงและการเกิดเมฆ
2. การออกแบบบันทึกการสำรวจและจำแนกชนิดของเมฆ
3. การค้นคว้าจากแหล่งข้อมูลด้านวิทยาศาสตร์ทางอินเทอร์เน็ต
ขั้นตอนกิจกรรม
กิจกรรมที่ 1 เจ้าเมฆน้อย (การคิด)
กิจกรรมที่ 2 เจาะลึกเมฆ (การอ่าน)
กิจกรรมที่ 3 เคลื่อนไปกับเมฆ (การสำรวจ)
กิจกรรมที่ 4 เมฆในจินตนาการ (การสร้างโมเดล)

กิจกรรมที่ 1 เจ้าเมฆน้อย
1. ให้นักเรียนมองออกไปในท้องฟ้าด้านนอกหน้าต่างแล้ว นักเรียนเห็นอะไรและคิดอย่างไร
- เมฆคืออะไร
- เมฆเกิดขึ้นได้อย่างไร
- ทำไมเมฆบนท้องฟ้ามีลักษณะแตกต่างกัน
- ถ้าลักษณะของเมฆต่างกันจะให้ผลต่างกันอย่างไร
- ทำไมเมฆจึงอยู่ในระดับต่างกัน
- เมฆแต่ละระดับจะให้ผลต่างกันหรือไม่
- เมฆมีผลต่อการเกิดฝนอย่างไร
- ถ้าไม่มีเมฆจะทำฝนเทียมได้อย่างไร
- ปริมาณของเมฆบนท้องฟ้ามีผลต่อปริมาณของน้ำบนโลกอย่างไร
- เมฆที่ทำให้เกิดฝนลักษณะอย่างไร
- เมฆที่ทำให้เกิดฝนมีกี่ชนิด
- สีของเมฆทำไมต่างกัน
- สีของเมฆมีผลต่อลักษณะอากาศอย่างไร
2. นักเรียนจับกลุ่มช่วยกันระดมความคิดหาคำตอบจากข้อสงสัยที่ช่วยกันคิด
นำผลการตอบคำถามมาอภิปรายแลกเปลี่ยนกันระหว่างกลุ่ม

กิจกรรมที่ 2 เจาะลึกเมฆ
1. แบ่งกลุ่มนักเรียนเป็น 4-6 คน เพื่อค้นคว้าเรื่องเมฆจากเว็บไซต์
1.1 เข้าไปที่
http://http://www.google.com/ พิมพ์ เมฆ หรือ clouds เช่น การเกิดเมฆศึกษาจาก
http://www.wildwildweather.com/clouds.htm ชนิดและระดับของเมฆ ศึกษาจาก
http://http://www.kirdkao.org/ การเกิดเมฆแต่ละชนิด
http://ww2010.atmos.uiuc.edu/(Gh)/guides/mtr/cld/cldtyp/home.rxml
http://www.lesa.in.th/atmosphere/cloud_precip/cloud_precip_index.htm
ห้องภาพเมฆ www.lesa.in.th/atmosphere/cloud_precip/cloud/cloud_thumnnails.htm
1.2 ศึกษาค้นคว้าเรื่องชนิดและระดับของเมฆ จากหนังสือ เรื่องบรรยากาศ / เมฆ
ของโครงการ GLOBE หนังสือเรื่องเมฆ

กิจกรรมที่ 3 เคลื่อนไปกับเมฆ (การสำรวจ)
แบ่งกลุ่มนักเรียนเป็น 4-6 คน เพื่อสำรวจจากของจริงที่ได้เรียนรู้มาว่าจะพบเมฆกี่ชนิดและ
พบชนิดใดบ้างในแต่ละวันให้แต่ละกลุ่มปฏิบัติดังนี้
1. ออกแบบบันทึกการสำรวจ
2. กำหนดเวลาในการสำรวจ
3. ออกสำรวจและบันทึกลงในแบบบันทึกที่ออกแบบไว้
4. นำเสนอข้อมูลที่ได้จากการสำรวจ
5. สรุปความสัมพันธ์ของเมฆแต่ละลักษณะกับสิ่งแวดล้อม
6. สรุปลักษณะของเมฆที่มีผลต่อการการเกิดฝนและการทำฝนเทียม

กิจกรรมที่ 4 เมฆในจินตนาการ (การสร้างโมเดล)
วัตถุที่ต้องการ
- แบบสำรวจชนิดของเมฆ
- แหล่งข้อมูลเรื่องเมฆจาก อินเทอร์เน็ต
- ฟิวเจอร์บอร์ด กาว สีต่างๆ
- กระดาษสีต่างๆ กรรไกร คัตเตอร์
- สำลี กระดาษกาว
แบ่งกลุ่มนักเรียนเป็น 4-6 คน เพื่อนักเรียนออกแบบรูปแบบของโมเดล การเกิดเมฆและชนิดของเมฆในแต่ละระดับ
1. กำหนดรายละเอียดในโมเดล
2. สร้างโมเดลตามที่วางแผนไว้
3. ทดลองใช้โมเดล
4. นำเสนอโมเดลที่สร้างเสร็จแล้ว
5. ประเมินผลการใช้โมเดล

แหล่งค้นคว้า / สื่อ / เอกสารอ้างอิง
http://www.kirdkao.ora/
http://www.wildwildweather.com/clouds.htm
http://http://www.google.com/
http://ww2010.atmos.uiuc.edu/(Gh)/guides/mtr/cld/cldtyp/home.rxml
http://www.lesa.in.th/atmosphere/cloud_precip/cloud_precip_index.htm
http://www.lesa.in.th/atmosphere/cloud_precip/cloud/cloud_thumnnails.htm

หนังสือ เรื่องบรรยากาศ / เมฆ ของโครงการ GLOBE หนังสือเรื่องเมฆ

การวัดผลและประเมินผล

ชิ้นงาน
ตนเอง
เพื่อน
ครู
เจ้าเมฆน้อย

เจาะลึกเมฆ

เคลื่อนไปกับเมฆ

เมฆในจินตนาการ

กระบวนการ
ตนเอง
เพื่อน
ครู
เจ้าเมฆน้อย

เจาะลึกเมฆ

เคลื่อนไปกับเมฆ

เมฆในจินตนาการ

เกณฑ์การประเมิน ระดับ 4 คือ ดีมาก = 80 –100 %
ระดับ 3 คือ ดี = 60 – 79 %
ระดับ 2 คือ พอใช้ = 50 – 59 %
ระดับ 1 คือ ปรับปรุง = 0 – 49 %

ยินดีตอนรับ